Σχεδόν όλοι μας μπορούμε να φέρουμε στο μυαλό μας έναν άνθρωπο από το οικογενειακό, φιλικό ή επαγγελματικό μας περιβάλλον για τον οποίο πιστεύουμε ότι χρήζει ψυχολογικής βοήθειας, χωρίς όμως ο ίδιος να έχει την ίδια άποψη. Παρόλο που εμείς, και πιθανόν κι άλλα άτομα του περιβάλλοντός του, ανησυχούμε βλέποντας κάποιες λιγότερο ή περισσότερο «προβληματικές» συμπεριφορές του, το ίδιο το άτομο δε δείχνει να τις αντιλαμβάνεται ή θεωρεί πως όλα βαίνουν καλώς με τον ίδιο και πως το πρόβλημα το έχουν όλοι οι άλλοι. Τι μπορούμε να κάνουμε σε αυτή την περίπτωση για να τον βοηθήσουμε;

Μεγάλη σημασία παίζει ο βαθμός γνωριμίας και η οικειότητα που έχουμε με το συγκεκριμένο άτομο. Εάν νιώθετε άνετα να του μιλήσετε, μπορείτε να του εκφράσετε τους προβληματισμούς σας ή την ανησυχία σας για τη συμπεριφορά του, αποφεύγοντας όμως κάθε μορφή κατηγορίας και νουθεσίας. Πολλές φορές το άλλο άτομο αντιλαμβάνεται την καλοπροαίρετη κουβέντα μας ως επίθεση εναντίον του και αμύνεται έντονα, είτε με το να μην παραδέχεται ότι υπάρχει πρόβλημα, είτε με το να ρίχνει κατηγορίες σε άλλους και να υποστηρίζει τη δική του άποψη. Γι' αυτό συνήθως είναι πολύ δύσκολο να συζητήσουμε μαζί του και να καταλήξουμε σε συμφωνία. Κι εξάλλου πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν γίνεται να επιβάλλουμε σε κάποιον να απευθυνθεί με το ζόρι σε Ψυχολόγο. Αυτό αποτελεί μια απόφαση την οποία πρέπει να πάρει αυτοβούλως το άτομο, δεδομένου ότι το ισχυρό κίνητρο αποτελεί μια βασική προϋπόθεση για μια επιτυχημένη θεραπεία. Επομένως, η όποια προσπάθειά μας για προσέγγιση του άλλου ατόμου πρέπει να γίνεται σε ουδέτερο περιβάλλον σε μια χρονική στιγμή που επικρατεί ηρεμία και κατά το δυνατόν καλή διάθεση, κι όχι σε κατάσταση έντασης. Ο τόνος της φωνής μας και οι κουβέντες μας πρέπει επίσης να είναι ήρεμα, ουδέτερα και μη επικριτικά. Για παράδειγμα, αντί να πούμε: «Σταμάτα επιτέλους να μιλάς ειρωνικά! Δεν βλέπεις ότι όλοι σε αποφεύγουν;!!», είναι καταλληλότερο να πούμε: «Με προβληματίζει το γεγονός ότι τελευταία οι φίλοι σου έχουν απομακρυνθεί. Θέλεις να συζητήσουμε τι μπορεί να φταίει;».

Αρκετά χρήσιμο μπορεί να αποδειχτεί και το να απευθυνθείτε εσείς οι ίδιοι για συμβουλευτική σε ένα Ψυχολόγο ώστε να του μιλήσετε για το άτομο που σας απασχολεί και να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τι ακριβώς του συμβαίνει και πώς μπορείτε να το στηρίξετε και να το βοηθήσετε. Πολλές φορές αρκούν μικρές αλλαγές στη δική μας συμπεριφορά, ώστε να αλλάξει και το άλλο άτομο. Η αναζήτηση και εφαρμογή εναλλακτικών λύσεων μπορεί να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ο Ψυχολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να βγείτε από το αδιέξοδο στο οποίο πιθανόν να νιώθετε ότι βρίσκεστε να σας καθοδηγήσει με οργανωμένο σε συστηματικό τρόπο στις απαραίτητες αλλαγές. Ειδικά στις περιπτώσεις προβληματικής συμπεριφοράς ενός μέλους μιας οικογένειας, τα υπόλοιπα μέλη μπορούν να ωφεληθούν πολύ από μια συμβουλευτική και να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής ολόκληρης της οικογένειας. Ακόμα κι αν το άλλο άτομο δεν αλλάξει τελικά, είναι πολύ πιθανό να βοηθηθείτε εσείς, κι αυτό πραγματικά αξίζει τον κόπο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι κακοποιημένες γυναίκες. Μπορεί οι σύντροφοί τους να αρνούνται την οποιαδήποτε βοήθεια, όμως οι ίδιες απευθυνόμενες σε ειδικούς, βρίσκουν την απαραίτητη στήριξη και καθοδήγηση. Κατά αντίστοιχο τρόπο επωφελούνται πολύ οι γονείς που αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα παιδιά τους, τα οποία αντιστέκονται στην παροχή οποιασδήποτε βοήθειας. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να κινητοποιηθούμε κι εμείς οι ίδιοι κι όχι απλά να μεταθέτουμε την ευθύνη στο άλλο άτομο, παραμένοντας παθητικοί θεατές. Εξάλλου δεν αρκεί ο εντοπισμός του προβλήματος, το βασικό βήμα είναι η αντιμετώπισή του.