Δυσλεξία: τι να κάνετε, τι να αποφύγετε
Τα παιδιά με δυσλεξία εμπίπτουν σε μια ευρεία κατηγορία παιδιών που λειτουργούν ως κυρίαρχο το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου τους. Σ' αυτά τα παιδιά, συμπεριλαμβάνονται και τα παιδιά με σύνδρομο Asperger, Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής ή/και Υπερκινητικότητα, παιδιά με «μαθησιακές δυσκολίες και πολλά άλλα.
Αν και η κάθε μικρότερη ομάδα φέρει τα δικά της μοναδικά χαρακτηριστικά, όπως και ο κάθε άνθρωπος άλλωστε είναι μοναδικός, ωστόσο τα άτομα αυτής της ευρείας κατηγορίας, που έχουν μια διαφορετική αντίληψη του κόσμου και τρόπο σκέψης, σίγουρα δεν έχουν κατανοηθεί, σίγουρα δεν έχουν αξιοποιηθεί, από μια κοινωνία και ένα πολιτισμό που έχει δομηθεί με βάση του τρόπου σκέψης και κατανόησης του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου. (Οι όροι και οι διαχωρισμοί είναι υπεραπλουστευμένες έννοιες διαχωρισμού του εγκεφάλου και όχι επιστημονικοί όροι, χάριν πρακτικής κατανόησης και ουσιαστικής πληροφόρησης στο δια ταύτα της ζωής μας).
Σκοπός μου είναι να δώσω κάποιες πρακτικές κατευθύνσεις μέσα από την πολύχρονη εμπειρία μου σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο, σε γονείς που ανησυχούν, μπερδεύονται και καταδυναστεύονται από την υπερ-πληροφόρηση, σε αυτούς που είναι πρόθυμοι να ακούσουν.
Αυτά που πρόκειται να διαβάσετε, αντιτίθενται σε μια κερδοφόρα αυτοκρατορία που βασίζεται και ωφελείται από την άγνοιά, το φόβο και από τη συναίνεσή μας, να «διορθώσουμε» τα παιδιά μας. Μην πιστεύετε κανένα και τίποτα (ούτε αυτό το άρθρο) αλλά τολμείστε να διευρύνετε το νου σας και να εμπιστευθείτε την καρδιά σας.
Αυτά είναι μερικά από τα πράγματα που συζητάμε και συμβουλεύω τους γονείς που απευθύνονται σε μένα για τα μαθησιακά προβλήματα των παιδιών τους, που σίγουρα επεκτείνονται σε όλους τους τομείς της ζωής τους, με τον ένα ή τον άλλον τρόπο.
- Μην αρχίσετε να τρέχετε από εδώ κι από κει αναζητώντας μαγικές «θεραπείες» που θα «κάνουν καλά» το παιδί σας. Το παιδί σας δεν είναι άρρωστο, αλλά είναι απειλητικά άρρωστο ένα ολόκληρο σύστημα που λειτουργεί εξ' ολοκλήρου εναντίον των παιδιών μας. Μαγικές θεραπείες δεν υπάρχουν, η δυσλεξία ή οτιδήποτε άλλο δεν «φεύγει», δεν «θεραπεύεται», δεν «αντιμετωπίζετε». Αυτός είναι πολύ απλά ένας καταστροφικά λάθος δρόμος που οδηγεί σε αδιέξοδο, πάλη και πολύ πόνο.
- Μην πιστέψετε ότι υπάρχει κάποια «διαταραχή», «δυσλειτουργία», «ανικανότητα», ή οποιοσδήποτε άλλος περιορισμός που στιγματίζει το παιδί σας. Η αιτία των όποιων εμποδίων ή δυσκολιών, δεν βρίσκεται εκεί που την ψάχνετε, στο σύμπτωμα.
- Μην κυνηγάτε αξιολογήσεις, διαγνώσεις, χαρτιά και δικαιολογητικά που θα «απαλλάξουν» προσωρινά εσάς και το παιδί σας, αλλά μακροπρόθεσμα θα έχουν κάνει πολύ μεγαλύτερη ζημιά. Εντελώς προσωρινά θα νοιώσετε ανακούφιση ότι «κάνατε κάτι, ό,τι μπορέσατε» για το παιδί σας, αλλά ουσιαστικά θα έχετε στιγματίσει το παιδί σας και θα έχετε πιστέψει ένα ψέμα: ότι δεν μπορεί.
- Δεν υπάρχει καμία μέθοδος που ακολουθώντας την και εφαρμόζοντάς την θα μεταμορφώσει το παιδί σας, ώστε να «ταιριάξει» με τα «φυσιολογικά» παιδιά. Ποτέ το παιδί σας δεν θα γίνει «φυσιολογικό» γιατί απλούστατα ο όρος είναι δημιούργημα ενός συστήματος που θέλει κλώνους, που βλέπει κατηγορίες και όχι άτομα, που δεν θέλει να αμφισβητεί τις θέσεις του, που δεν κατανοεί παρά μόνο μέσα από τον δυαδικό, περιοριστικό τρόπο σκέψης.
- Προτού ενδώσετε στην προσδοκία σας να «προσαρμοστεί» το παιδί σας στο σχολικό σύστημα (και επιτρέψτε μου να προσθέσω, στο κοινωνικό σύστημα), κοιτάξτε γύρω σας και τη ζωή σας και αναρωτηθείτε για ποιο λόγο θα έπρεπε να το κάνει. Είστε σίγουροι ότι ο κόσμος που επιμένετε να προσφέρετε στο παιδί σας είναι ο καλύτερος που υπάρχει; Όλα αυτά τα συστήματα που φτιάξαμε ως κοινωνία, πραγματικά μάς έχουν οδηγήσει στην ευημερία, την ευτυχία, πιο κοντά στον εαυτό μας και στους ανθρώπους γύρω μας; Πιστεύετε ότι αυτό είναι άσχετο; Πώς το ξέρετε; Γνωρίζετε τον κόσμο τους; Τα παιδιά σας δεν έχουν την ευκαιρία να σάς το πουν (ακόμα) αλλά το διατυπώνω εγώ εκ μέρους τους: δεν βρίσκουν νόημα και σκοπό!
- Προτού παρασυρθείτε από τον φόβο και τον πανικό που θα προσπαθήσουν πολλοί να σας επιβάλουν, προτού επιχειρήσετε να αλλάξετε το παιδί σας, κάντε (για χάρη του παιδιού σας, του εαυτού σας και της οικογένειάς σας) αυτό που είναι δυσκολότερο αλλά πολύ πιο δημιουργικό: βρείτε το κουράγιο και μάθετε τον τρόπο να μπείτε εσείς στον δικό του κόσμο. Δεν μοιάζει σε τίποτα με τον δικό σας. Αλλά είναι όμορφος και έχει άπειρα μαγευτικά πράγματα να σας προσφέρει.
- Μην θεωρείτε ότι το παιδί σας αντιλαμβάνεται τον κόσμο σας, μόνο και μόνο επειδή μιλάτε την ίδια γλώσσα και χρησιμοποιείτε τις ίδιες λέξεις. Οι λέξεις για αυτό, αλλά και η όλη επικοινωνία έχει μια διαφορετική δόνηση, αποτελείται από πολύ περισσότερες πληροφορίες, που του προσφέρουν μια πιο διευρυμένη αντίληψη, που συχνά δεν του έχει δοθεί το δικαίωμα να εκφράσει. Μια εικόνα = χίλιες λέξεις. Πώς να βάλεις σε λέξεις χίλιες εικόνες, όταν ο δάσκαλος ή ο γονιός περιμένει μια απάντηση του τύπου «ναι» ή «όχι»;
- Μη συγκρίνετε το παιδί σας με οποιοδήποτε άλλο παιδί και μην παρακολουθείτε τις «κοινώς αποδεκτές» στατιστικές που υποδεικνύουν πώς «θα έπρεπε» να είναι το παιδί και τι «θα έπρεπε» να είναι ικανό να κάνει σε μια συγκεκριμένη ηλικία. Το παιδί σας δεν ανήκει σε κατηγορία, ούτε είναι μαριονέτα προσδοκιών (ούτε των δικών σας, ούτε του συστήματος). Όσο προσπαθείτε να αναγκάζετε ή να πιέζετε, μη κατανοώντας, το παιδί, αυτό θα αποτραβιέται και θα κλείνεται όλο και περισσότερο ή θα επιτίθεται και θα αντιδρά, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα την απομάκρυνσή του από εσάς, αλλά και την μη έκφραση αυτού που πραγματικά είναι.
- Αγαπήστε το ΧΩΡΙΣ ΟΡΟΥΣ, αναγνωρίζοντας ότι αυτό που θέτει όρους στην αγάπη είναι ο προγραμματισμός του δικού σας νου και η κοινωνική διαμόρφωσή μας, μέσα από την εκπαίδευσή μας.
- Αποδεχτείτε το ΟΠΩΣ είναι γιατί είναι μοναδικό. Δεν υπάρχει ΤΙΠΟΤΑ που δεν θα μπορούσε να κάνει αν το επέλεγε. Το γιατί δεν το επιλέγει, είναι ένα ερώτημα που περισσότερο θα δυσκολέψει εσάς αν τολμήσετε να το διερευνήσετε, παρά το ίδιο να αλλάξει κάποια συμπεριφορά του. Δείξετε του σεβασμό και να έχετε την πρόθεση να το κατανοήσετε με ταπεινότητα και ειλικρίνεια.
- Αναζητήστε να μάθετε από πραγματικούς ανθρώπους που γνωρίζουν εμπειρικά και μπορούν να σας μιλήσουν μέσα από την καρδιά τους, που έχουν κάνει μάθηση τη ζωή τους και μπορούν να μεταδώσουν ό,τι διδάχθηκαν από αυτήν. Δεν θα μάθετε από θεωρητικούς, που κάθονται στην ασφάλεια της ακαδημαϊκής γνώσης, κοιτάζοντας απ' έξω προς τα μέσα, χωρίς να έχουν τολμήσει να μετακινηθούν ή να αμφισβητήσουν αυτά που διδάχθηκαν εξ' ίσου θεωρητικά από άλλους.
Έχετε ευλογηθεί με ένα «διαφορετικό» παιδί. Απλά δεν κατανοείτε τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας του ακόμα.
Με την κατάλληλη καθοδήγηση και με τη σωστή πληροφόρηση, μπορείτε να γνωρίζετε (και όχι να πιστεύετε – έχει διαφορά) ότι ΑΥΤΟΣ (ο τρόπος σκέψης και λειτουργίας) θα είναι στο εγγύς μέλλον το κλειδί, αλλά και το ζητούμενο για ένα νέο κόσμο που θα βασίζεται στην συμπόνια, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη, τη δημιουργικότητα και πολλά άλλα που ο παλιός κόσμος απλά δεν κατανοεί και δεν συμφέρει να υποστηρίζει.
Εναλλακτική Μάθηση
Χριστιάνα Σοφοκλέους
Σύμβουλος Εναλλακτικής Μάθησης
