Του ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Ι. ΣΤΕΦΑΝΑΔΗ, Καθηγητή Καρδιολογίας, διευθυντή Α' Καρδιολογικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, «Ιπποκράτειο» ΓΝΑ, Προέδρου Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, e-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Έχει πολλές φορές τονιστεί ότι η πρώτη επαναστατική πράξη στην επεμβατική καρδιολογία ήταν η διαστολή με ένα μπαλόνι μιας στένωσης στην κεντρική στεφανιαία αρτηρία, το 1977 στη Ζυρίχη.
Πρωτοπόρος στη διενέργεια της «πρωτάκουστης» αυτής πράξης ήταν ο Αντρέας Γκούντζιχ, ο οποίος χάθηκε πρόωρα σε μια πτήση με το ιδιωτικό του αεροπλάνο, το οποίο πιλοτάριζε ο ίδιος και ήταν μόλις 46 χρονών! «Τολμηρός αλλά τυχερός» στην επαγγελματική του ζωή, «τολμηρός αλλά άτυχος» στην ιδιωτική του ζωή! Εκτοτε, η επεμβατική καρδιολογία γνώρισε σημαντικές επιτυχίες, αλλά και αποτυχίες.
Η δεύτερη επανάσταση, η οποία άλλαξε ριζικά τον τρόπο σκέψης και πράξης των επεμβατικών καρδιολόγων ήταν χωρίς αμφιβολία τα stents, μεταλλικοί επιμήκεις νάρθηκες σαν τα ελατήρια, τα οποία είναι τοποθετημένα πάνω σε ένα μπαλόνι. Κατά τη διαστολή του μπαλονιού στο σημείο της στένωσης το stent εκπτύσσεται και κρατάει ανοιχτό το αγγείο στο συγκεκριμένο σημείο. Τα stents αν και επέλυσαν σε μεγάλο βαθμό τα άμεσα προβλήματα της απλής αγγειοπλαστικής με μπαλόνι, όπως την κάλυψη των διαχωρισμών και την στήριξη του αγγείου εμποδίζοντας την ελαστική επαναφορά του τοιχώματος και τον σπασμό, δεν μπόρεσαν να εκμηδενίσουν την επαναστένωση, η οποία παραμένει ένα μειονέκτημα της διαδερμικής αγγειοπλαστικής.
Η τρίτη μεγάλη επανάσταση ήταν τα επικαλυμμένα με φάρμακο stents. Τα συγκεκριμένα stents είναι καλυμμένα με φάρμακο, το οποίο εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων και μειώνει με αυτό τον τρόπο θεαματικά τα ποσοστά της επαναστένωσης. Δηλαδή, τα επικαλυμμένα με φάρμακο stents κατάφεραν να μειώσουν τα ποσοστά της επαναστένωσης σε μονοψήφια νούμερα. Γι' αυτό το λόγο, η διαδερμική αγγειοπλαστική με επικαλυμμένα με φάρμακο stents επεκτάθηκε σε πολύπλοκες στενώσεις και υψηλού κινδύνου ασθενείς που στο παρελθόν θεωρούνταν κατάλληλοι μόνο για καρδιοχειρουργική αντιμετώπιση.
Όμως όλα τα stents, ακόμα και τα επικαλυμμένα με φάρμακο stents έχουν κάποια μειονεκτήματα, όπως η πιθανότητα όψιμης θρόμβωσης και η αλλοίωση της φυσιολογικής κινητικότητας και υφής του αγγείου. Σε αυτά τα προβλήματα προσπάθησαν να δώσουν λύση τα βιοαπορροφήσιμα stents. Τον Ιανουάριο του 2011 έλαβε ευρωπαϊκή έγκριση για κυκλοφορία το πρώτο πλήρως βιοαπορροφήσιμο stent. Το συγκεκριμένο stent είναι φτιαγμένο από ένα υλικό, το οποίο είναι πλήρως συμβατό με τον ανθρώπινο οργανισμός και χρησιμοποιείται ήδη ευρέως στην κατασκευή απορροφήσιμων ραμμάτων και εμφυτευμάτων. Επίσης, αυτό το πλήρως απορροφήσιμο stent είναι καλυμμένο με φάρμακο που μειώνει την επαναστένωση. Έτσι, μετά την τοποθέτηση του stent στο σημείο της στένωσης, σταδιακά απελευθερώνεται το φάρμακο που μειώνει τη επαναστένωση, ενώ περίπου στα δύο χρόνια το ίδιο το stent έχει διαλυθεί τελείως, αφήνοντας πίσω του μια «υγιή» αρτηρία με φυσιολογική υφή και κινητικότητα. Τα αποτελέσματα των πρώτων μελετών σε 131 ασθενείς που έλαβαν το πλήρως απορροφήσιμο stent ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Γι' αυτό και αναμένεται να ξεκινήσει ακόμα μία μελέτη με 500 ασθενείς αυτή τη φορά που θα συμπεριλάβει 40 αιμοδυναμικά εργαστήρια σε όλη την Ευρώπη και θα συγκρίνει το πλήρως βιοαπορροφήσιμο stent με το αντίστοιχο μεταλλικό stent που είναι καλυμμένο με την ίδια ουσία έναντι της επαναστένωσης. Το πλήρως βιοαπορροφήσιμο stent θα κυκλοφορήσει επίσημα στην Ευρώπη προς το τέλος του 2011 και στις αρχές του 2012. Σίγουρα, τα αποτελέσματα αυτών των μεγάλων πολυκεντρικών μελετών θα αποδείξουν με ασφάλεια αν πραγματικά τα πλήρως βιοαπορροφήσιμο stents θα αποτελέσουν την τέταρτη επανάσταση στον τομέα της διαδερμικής αγγειοπλαστικής.
Ελευθεροτυπία (Υγεία και Επιστήμη)
