Οι φλεγμονές της ουροδόχου οδού είναι από τις συχνότερες φλεγμονές που ο ειδικός παθολόγος αντιμετωπίζει στην καθημερινή κλινική πράξη κατά το καλοκαίρι. Συνηθέστερα πρόκειται για λοιμώξεις που εντοπίζονται στην ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα, σπανιότερα ωστόσο υπάρχει συνοδός ή αμιγής προσβολή του νεφρού ή του προστάτη. Τα γεννητικά όργανα ενδέχεται να φλεγμαίνουν επίσης. Όταν η ουρολοίμωξη δεν αντιμετωπιστεί σωστά ή υποτροπιάζει ο κίνδυνος ανάπτυξης μη αντιστρεπτής νεφρικής βλάβης ή διασποράς της λοίμωξης με το αίμα σε άλλα όργανα αυξάνεται.

Το φυσιολογικό ανοσοποιητικό σύστημα διαθέτει μηχανισμούς άμυνας που το καθιστούν απρόσβλητο από πολλά μικρόβια. Βασικοί μηχανισμοί άμυνας είναι το όξινο ph των ούρων, η αποτελεσματική πλύση της ουροδόχου κύστης με τη συχνή διούρηση, οι τοξικές ουσίες που εκκρίνονται από το φυσιολογικό ενδοθήλιο, η φυσιολογική αμυντική χλωρίδα του κόλπου και του εντέρου, η ετοιμότητα των λευκών αιμοσφαιρίων. Όταν οι μηχανισμοί άμυνας δεν λειτουργήσουν επαρκώς ή το σώμα έλθει αντιμέτωπο με ένα επιθετικό λοιμογόνο αίτιο που προσβάλλει το ουροποιητικό σύστημα εισβάλλοντας σε αυτό μέσω του αίματος ή της ουρήθρας, αναπτύσσεται η φλεγμονή της ουρολοίμωξης.

Παράγοντες που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη ουρολοιμώξεων είναι η μη λήψη επαρκούς ποσότητας νερού, η χρήση τοπικών αντισυλληπτικών όπως σπερματοκτόνων και διαφραγμάτων, οι κακές συνθήκες υγιεινής που εκθέτουν την ουρήθρα σε μικρόβια από τον πρωκτό, η έκθεση σε μολυσμένα νερά, η αμέλεια χρήσης προφυλακτικού κατά τη συνουσία, η στάση στην ροή των ούρων από συνοδές παθήσεις όπως η υπερτροφία του προστάτη, η συγκράτηση των ούρων στην ουροδόχο κύστη με την παρατεταμένη ή επανειλημμένη αναβολή της ούρησης.

Στην ανάπτυξη των ουρολοιμώξεων μπορεί να εμπλέκονται και άλλοι παράγοντες, που διαταράσσουν την αμυντική ετοιμότητα του οργανισμού όπως η κύηση, ουρολογικές παθήσεις, παθήσεις του νωτιαίου μυελού, η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο διαβήτης, ορισμένες δυσμενείς γενετικές προδιαθέσεις, η λήψη κορτιζόνης, καταστάσεις που προκαλούν το σχηματισμό κρυστάλλων και παρακωλύουν την ομαλή ροή των ούρων ή αλλοιώνουν την ετοιμότητα του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως το υψηλό ουρικό οξύ το υψηλό ασβέστιο αίματος.  Κατά το καλοκαίρι η πλημμελής λήψη υγρών, η αφυδάτωση, η κολύμβηση σε μολυσμένες παραλίες και πισίνες, η αυξημένη σεξουαλική δραστηριότητα που οδηγεί σε αύξηση της μεταφοράς σεξουαλικώς μεταδιδόμενων παθογόνων μικροοργανισμών που αγκιστρώνονται στην ουρήθρα ή την ουροδόχο κύστη, ευθύνονται για τα αυξημένα ποσοστά ουρολοιμώξεων σε ευαίσθητες ομάδες πολιτών.

Το συνηθέστερο μικρόβιο που απομονώνεται είναι το κολοβακτηρίδιο, ωστόσο σε χρόνιες ή μη επαρκώς θεραπευμένες περιπτώσεις δεν είναι σπάνια η ανεύρεση περισσότερων παθογόνων μικροοργανισμών. Άλλοι κοινοί μικροοργανισμοί που προκαλούν ουρολοιμώξεις είναι τα Chlamydia trachomatis, η neisseria gonorrhoeae, ο ιός του έρπητα ο πρωτέας, ο στρεπτόκοκος, μυκοβακτήρια, μύκητες, ιοί παράσιτα. Το πιο σύνηθες αίτιο είναι το μικρόβιο escherichia coli. Oι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, δεν προκαλούν πάντοτε συμπτώματα, αλλά όταν υπάρχουν, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Αλλοίωση του χρώματος ή της οσμής των ούρων
• Καύσος κατά την ούρηση
• Συχνή ούρηση
• Θολά ούρα
• Μια ισχυρή, επίμονη ανάγκη για ούρηση
• Συχνουρία
• Αιματουρία
• Πυελικό πόνο
• Πυρετό
• Δεκατική κίνηση
• Κοιλιακό άλγος
• Πόνο στην οσφύ
• Ναυτία, εμετό

Κατά την διάρκεια της σωστής ιατρικής εξέτασης πρέπει να χορηγείται σωστή αιτιολογική θεραπεία και παράλληλα να εντοπίζονται και να εκριζώνονται οι παράγοντες και οι παθήσεις που αλλοίωσαν τη σωστή άμυνα.

Είναι σημαντικό λοιπόν να τηρούνται ορισμένοι βασικοί κανόνες για την πρόληψη των ουρολοιμώξεων κατά το καλοκαίρι:

• Να κολυμπάτε σε καθαρές θάλασσες και πισίνες
• Να κάνετε πάντοτε μπάνιο μετά την θάλασσα πριν και μετά την είσοδο σε πισίνα
• Να χρησιμοποιείτε πάντα πετσέτα για να καθίσετε στην παραλία
• Να πίνετε επαρκή ποσότητα νερού
• Μετά την αφόδευση να πλένετε σχολαστικά τα χέρια σας
• Να χρησιμοποιείτε καθαριστικά σκευάσματα για την γεννητική περιοχή που να σέβονται το ph των γεννητικών οργάνων
• Κατά την αφόδευση και κατά την ερωτική σας δραστηριότητα να αποφεύγετε πρακτικές που συντελούν στη μεταφορά μικροβίων από τον πρωκτό προς τα γεννητικά όργανα και την ουρήθρα.
• Να χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τις σεξουαλικές σας επαφές.