Οι στρεπτόκοκκοι είναι θετικοί κατά Gram κόκκοι. Παραδοσιακά, ανάλογα με την ικανότητά τους να προκαλούν αιμόλυση ερυθρών αιμοσφαιρίων στο εργαστήριο, διαιρούνται σε α, β, γ στρεπτοκόκκους. Ο β αιμολυτικός στρεπτόκκοκος διαιρείται κλασσικά στις ομάδες Α, Β, C, D, F, G και είναι κατεξοχήν παθογόνος για τον άνθρωπο.

Κύρια παθολογικά σύνδρομα από παθογόνους στρεπτόκοκκους, σε κατά τα άλλα «υγιή» άτομα είναι:

β ΑΙΜΟΛΥΤΙΚΟΣ ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ Α

Προκαλεί ευρύ φάσμα νοσημάτων στον άνθρωπο και παράγει ένα μεγάλο αριθμό αντιγόνων, έναντι των οποίων ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει αντισώματα, σε μία προσπάθεια να εξουδετερώσει το επιτιθέμενο μικρόβιο. Η στρεπτολυσίνη Ο είναι μία αιμολυσίνη που παράγουν οι στρεπτόκοκκοι της ομάδας Α. Τα αντισώματα που παράγει ο οργανισμός έναντι της στρεπτολυσίνης μετρώνται κλασσικά στο εργαστήριο, με μια ειδική εξέταση την ΑΣΤΟ(ASTO).

Κλινικά σύνδρομα από τον β αιμολυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α:

1. Φαρυγγίτιδα – αμυγδαλίτιδα

Τα συμπτώματα είναι πυρετός, πόνος στο λαιμό, κακουχία, λεμφαδενοπάθεια.

2. Οστρακιά

Χαρακτηρίζεται από πυρετό και ερυθρό εξάνθημα κορμού, λόγω παραγωγής ερυθράς τοξίνης από το μικρόβιο.

3. Φλεγμονές δέρματος

Χαρακτηρίζονται από σημεία φλεγμονής με οίδημα και εξάνθημα της προσβεβλημένης περιοχής.

4. Επικίνδυνες λοιμώξεις σε βαθύτερους ιστούς

Χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι είναι η σήψη (δίοδος μικροβίων και τοξινών στην κυκλοφορία), η πνευμονία, η μηνιγγίτιδα, η νεκρωτική προσβολή του δέρματος.

5. Αυτοάνοσα νοσήματα και εκδηλώσεις

Λόγω έντονης ενεργοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος, ορισμένα ευαίσθητα άτομα αποκτούν νοσήματα με αυτοάνοση βάση. Ο ρευματικός πυρετός και η σπειραματονεφρίτιδα είναι σοβαρές επιπλοκές των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων. Στο ρευματικό πυρετό υπάρχει καρδιακή προσβολή, ενώ στη σπειραματονεφρίτιδα προσβολή του νεφρού.

ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ Β

Αποικίζει συχνά τον γαστρεντερικό σωλήνα και τον γυναικείο κόλπο. Προκαλεί κύρια φλεγμονές ουροποιητικού με τσούξιμο κατά την ούρηση, συχνουρία, πυρετό, δέκατα, ναυτία, κοιλιακό πόνο, εμετό. Ορισμένες φορές απομονώνεται σε καλλιέργειες ούρων, χωρίς να υπάρχουν συμπτώματα. Αποτελεί το κύριο αίτιο επιλόχειου πυρετού, νεογνικής σήψης και μηνιγγίτιδας σε νεογνά.

ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟΣ PNEUMONIA 

Ο στρεπτόκοκκος pneumonia, προκαλεί κυρίως πνευμονία και μεταδίδεται μέσω αναπνοής και αντικειμένων. Συνήθως επιτίθεται σε ένα ήδη ταλαιπωρημένο από ίωση τραχειοβρογχικό δέντρο, προκαλώντας πνευμονία.

ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΟΙ VIRIDIANS

Ευρίσκονται φυσιολογικώς στη στοματοφαρυγγική κοιλότητα, το έντερο, τις αναπνευστικές οδούς. Μέσω του αίματος, μεταφέρονται στην καρδιά, όπου αναπτύσσουν μικροβιακή φλεγμονή (ενδοκαρδίτιδα), συνήθως σε άτομα με πτώση του ανοσοποιητικού, φθαρμένες καρδιακές βαλβίδες ή βλάβη επιθηλίου. Δημιουργούν επίσης αποστήματα.

ΥΨΗΛΗ ASTO

Η αύξηση του τίτλου των αντισωμάτων έναντι του στρεπτόκοκκου είναι συχνά ένα σιωπηλό εύρημα που εντοπίζεται κατά τους εργαστηριακούς αιματολογικούς ελέγχους. Η ανεύρεση υψηλής ΑΣΤΟ σημαίνει στρεπτοκοκκική λοίμωξη η οποία έχει προηγηθεί.

Ο στρεπτόκοκκος μεταδίδεται κυρίως με άμεση επαφή με τις εκκρίσεις του αναπνευστικού του πάσχοντος από στρεπτοκοκκική λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος. Μεταδίδεται συχνά  μεταξύ των μελών της οικογένειας. Στην τυπική μορφή της νόσου πριν την ανεύρεση υψηλής ΑΣΤΟ προηγείται στρεπτοκοκκική προσβολή του ασθενούς με φλεγμονή του φάρυγγα ή των αμυγδαλών με φαρυγγίτιδα ή πυώδη αμυγδαλίτιδα. Tα συμπτώματα είναι πονόλαιμος με ή χωρίς πυρετό. Σε αρκετές περιπτώσεις η προσβολή του στρεπτόκοκκου είναι χωρίς συμπτώματα προκαλώντας μόνο αύξηση του τίτλου των στρεπτοκοκκικών αντισωμάτων (ASTO).

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος σε περιπτώσεις υψηλής ΑΣΤΟ είναι να υπάρχει στρεπτόκοκκος στο ανθρώπινο σώμα ο οποίος δεν έχει εκριζωθεί σωστά ή έχει  προκαλέσει μία ανώμαλη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος με υψηλή ΑΣΤΟ και αυτοάνοσα χαρακτηριστικά που εξελίσσεται σε ρευματικό πυρετό ή μεταστρεπτοκοκκική σπειραματονεφρίτιδα ή αυτοάνοση επιπλοκή. Τα ευρήματα αυξημένης επίπτωσης στα μέλη της ίδιας οικογένειας και σε μονοζυγωτικούς διδύμους καταδεικνύουν μία αυξημένη πιθανώς κληρονομούμενη επιρρέπεια σε άτομα της ίδιας οικογένειας. Η παθολογική ανοσολογική διαδικασία σε περίπτωση πυροδότησής της οδηγεί σε παραγωγή αντισωμάτων τα οποία επιτίθενται στους ίδιους ιστούς του οργανισμού. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να εμφανιστούν:

• Εξάνθημα
• Καρδιακή βλάβη
• Νεφρική βλάβη
• Ρευματοπάθεια            

Η άμεση διάγνωση και η χορήγηση της ενδεικνυόμενης θεραπείας είναι απαραίτητη.