Web
Analytics
Τενοντίτιδα Ωμικής Άρθρωσης - Ο Δρόμος για την Θεραπεία
Η ανατομική της ωμικής ζώνης επιτρέπει ένα εξαιρετικά μεγάλο εύρος κίνησης, επιτρέποντας πρακτικά την ακριβέστερη τοποθέτηση του χεριού περιφερικά, ώστε να είναι εφικτές οι αδρές και πολύ λεπτές επιδέξιες κινήσεις. Λόγω όμως του πολύ υψηλού βαθμού κινητικότητας, απαιτείται και ένας πολύ υψηλός βαθμός σταθερότητας της άρθρωσης, καθιστώντας τελικά την άρθρωση του ώμου ευάλωτη σε τραυματισμούς και ειδικά όταν οι δραστηριότητες περιλαμβάνουν δυναμικές καταστάσεις με το άνω άκρο να βρίσκεται άνω του επιπέδου της κεφαλής.
 
Το ανθρώπινο σώμα αποτελεί ένα πολύπλοκο και πολυσύνθετο μηχανισμό λειτουργίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως το ανθρώπινο σώμα έχει περίπου 640 μύες και σχεδόν διπλάσιους τένοντες, οι οποίοι καταλαμβάνουν ένα πολύ μεγάλο τμήμα και επειδή δέχονται μεγάλα μηχανικά φορτία τραυματίζονται πολύ συχνά. Η απάντηση του οργανισμού μας στον τραυματισμό είναι η δημιουργία μιας φλεγμονώδους αντίδρασης, η οποία ακολουθείται από επούλωση. Η τενοντίτιδα είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει αυτού του είδους την φλεγμονή στον τένοντα.
 
Η συμπεριφορά του τένοντα υπό συνθήκες φόρτισης χαρακτηρίζεται από τη συμπεριφορά του κολλαγόνου ιστού. Είναι ένα γλοιοελαστικό υλικό και παρουσιάζει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως είναι ο ερπυσμός και η χαλάρωση του φορτίου. Το ποσό του φορτίου το οποίο εφαρμόζεται σ'ένα τένοντα προσδιορίζεται από το μέγεθος της συστολής του μυός στον οποίο προσφύεται ο τένοντας και από το μέγεθος του τένοντα σε σχέση με το μέγεθος του μυός αυτού. Επίσης θα πρέπει να αναφέρουμε πως ο τένοντας από απόψεως αιμάτωσης, χαρακτηρίζεται σαν πτωχός, συγκρινόμενος με τους μύες και το δέρμα. Η μικρότερη αιμάτωση δε, εμφανίζεται στο σημείο της πρόσφυσης του με το οστό.

Οι περισσότεροι από τους τενόντιους τραυματισμούς οφείλονται σε σύνδρομα υπέρχρησης (overuse syndromes). Ο όρος "υπέρχρηση" συνεπάγεται επαναλαμβανόμενη φόρτιση του τένοντα, προκαλώντας τελικά αδυναμία του τένοντα να υποβαστάξει φορτία, οπότε τελικά αρχίζουν οι μικροβλάβες.

Σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί έχει βρεθεί πως ο τένοντας είναι πιο ευπρόσβλητος όταν:

  1. Εφαρμοστεί μια εφελκυστική δύναμη πολύ γρήγορα.
  2. Εφελκυστική δύναμη εφαρμοστεί πάνω του λοξά.
  3. Ο τένοντας βρίσκεται σε θέση διάτασης πριν τη φόρτιση.
  4. Ο μυς του τένοντα είναι σε μέγιστη νεύρωση.
  5. Ο μυς διαταθεί από εξωτερικό ερέθισμα.
  6. Ο τένοντας έχει μικρότερη αντοχή από το μυ.
Οι βλάβες που προκαλούνται στο τένοντα όταν υφίσταται τενοντίτιδα, είναι σε μοριακό επίπεδο και δεν είναι άμεσα ορατές. Επίσης θα πρέπει να αναφέρουμε πως είναι κατασκευαστικές και αγγειακές. Οι αγγειακές βλάβες έχουν μεγάλη πρακτική σημασία καθώς διακόπτεται η μεταφορά των θρεπτικών ουσιών στο εσωτερικό του τένοντα αλλά και η μεταφορά οξυγόνου μειώνοντας έτσι την ικανότητα για επούλωση.

Η διαδικασία επούλωσης του τένοντα πραγματοποιείται σε (3) στάδια:

  1. Το πρώτο στάδιο διαρκεί από την πρώτη μέχρι και την έβδομη περίπου ημέρα μετά το τραυματισμό, όπου παρατηρείται αιμορραγία και φλεγμονώδης αντίδραση του τένοντα που είναι αναγκαία για την έναρξη της διαδικασίας επούλωσης.
  2. Το δεύτερο στάδιο διαρκεί από την έβδομη μέχρι την εικοστή πρώτη ημέρα. Στο στάδιο αυτο έχουμε το πολλαπλασιασμό των κυττάρων, αλλά είναι άτακτα διασπαρμένα στην περιοχή του τραυματισμού.
  3. Το τρίτο στάδιο, οπού αρχίζει μετά την τρίτη εβδομάδα και είναι το στάδιο της ωρίμανσης και της τελικής ανακατασκευής του ιστού. Η τελική ανακατασκευή είναι διαδικασία πολλές φορές μηνών και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το μέγεθος των μηχανικών φορτίων, η ηλικία, το φύλο, ορμονικοί παράγοντες κ.α..
Αφού τεθεί η διάγνωση της τενοντίτιδας καθορίζεται η αποκατάσταση, η οποία συνήθως σε οξείες περιπτώσεις είναι συντηρητική, ενώ σε χρόνιες καταστάσεις είναι χειρουργική. Στο συντηρητικό πρόγραμμα αποκατάστασης, υπάρχουν δύο φάσεις οι οποίες δεν είναι διαχωρισμένες με σαφήνεια. Είναι η φάση της ανάπαυσης και η φάση των δραστηριοτήτων.
 
Η φάση της ανάπαυσης στην τενοντίτιδα είναι λίγο αυθαίρετη και μπορεί να κυμανθεί από την ολιγοήμερη αποφυγή κάποιων προκλητικών και επώδυνων δραστηριοτήτων, μέχρι και την τοποθέτηση νάρθηκα για 3 έως 6 εβδομάδες. Γενικότερα ως κανόνας χρησιμοποιείται η αποφυγή έστω και για μικρό χρονικό διάστημα, οποιαδήποτε δραστηριότητας προκαλεί έντονο πόνο, διότι ο πόνος αποτελεί κλινικό σημάδι για την ύπαρξη φλεγμονώδους διαδικασίας σε εξέλιξη. Συνήθως συνίσταται η αποχή από τις δραστηριότητες για 4 έως 5 ημέρες ή και περισσότερο αν κριθεί αναγκαίο, ενώ σαν εναλλακτική λύση προτείνεται η περιορισμένη δραστηριότητα, με την χρήση ελαστικής επίδεσης ή λειτουργική κηδεμόνα. Με τον όρο περιορισμένη δραστηριότητα, εννοείται ότι ο τραυματισμένος τένοντας θα χρησιμοποιείται, αλλά θα προφυλάσσεται από μεγάλες φορτίσεις, οι οποίες μπορεί να τον τραυματίσουν περισσότερο.
 
Η αποκατάσταση της τενοντίτιδας ξεκινά όσο το δυνατόν πιο σύντομα, μέσω της φυσικοθεραπείας και συχνά ακολουθείται από την φαρμακευτική αγωγή την οποία έχει συστήσει ο θεράπων ιατρός.

Ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο ασθενής θα πρέπει να τεθούν και οι φυσικοθεραπευτικοί στόχοι. Έτσι λοιπόν έχουμε την ακόλουθη σειρά:

Α. Στην πρώτη φάση όπου δημιουργείται αιμορραγία και ξεκινά η φλεγμονή, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα φυσικά μέσα, τα οποία θα μπορέσουν να περιορίσουν την φλεγμονή και το αιμάτωμα, δηλαδή, υπέρηχος, το laser, η ιοντοφόρεση (με την χορήγηση φαρμακευτικής ουσίας), τα παυσίπονα ρεύματα T.E.N.S. και η παγοθεραπεία.

 

tenontitida-omou-7
Εικόνα 7. Διάταση αρθρικού θύλακα

 

Β. Στη δεύτερη φάση, όπου πλέον έχει αρχίσει ο πολλαπλασιασμός των κυττάρων και ο σχηματισμός νέου μη δομημένου ιστού, θα πρέπει να συνεχιστούν τα φυσικά μέσα, όμως πλέον θα πρέπει να δωθεί φόρτιση μέσω της κινησιοθεραπείας, ώστε μέσω των ερεθισμάτων που δέχεται ο νέος ιστός να λάβει το φυσιολογικό του σχηματισμό. Μπορούμε να ξεκινήσουμε την προοδευτική παθητική ενδυνάμωση με την χρήση ρευμάτων (Ρώσικα ρεύματα), ενώ σταδιακά μπορούμε να αρχίσουμε την παθητικό-ενεργητική ενδυνάμωση με την χρήση του Biofeedback. Φυσικά θα πρέπει να δωθούν και οι απαραίτητες διατάσεις ώστε να αποκτηθεί και η φυσιολογική ελαστικότητα του μυός.

 

tenontitida-omou-8
Εικόνα 8. Διάταση μυϊκών ομάδων της ωμικής άρθρωσης

 

Γ. Γνωρίζοντας πως στο στάδιο αυτό πλέον ο τένοντας έχει αναπλαθεί και έχει ωριμάσει, είναι πλέον σε θέση να ενδυναμωθεί και να δεχτεί φόρτιση διαφόρων τύπων. Στο στάδιο αυτο μπορεί πλέον ο ασθενής να ξεκινήσει την σταδιακή ενδυνάμωση, με την χρήση ελαστικού ιμάντα και ασκήσεων κλειστής κινητικής αλυσίδας.

 

tenontitida-omou-9
Εικόνα 9. Άσκηση Κλειστής Κινητικής Αλυσίδας ωιμκής άρθρωση

 

Δεδομένης της διαρκούς εξέλιξης της ιατρικής και παρά-ιατρικής επιστήμης, υπάρχουν και κάποια νέα δεδομένα τα οποία φαίνεται να βοηθούν στην ταχύτερη αποκατάσταση της τενοντίτιδας του ώμου. Η χρήση του βελονισμού χρήζει περαιτέρω διερεύνησης, καθώς οι μελέτες οι οποίες έχουν έως και σήμερα πραγματοποιηθεί δεν είναι αρκετές, αν και τα συμπεράσματα τα οποία προκύπτουν είναι ενθαρρυντικά, καθώς φαίνεται να μειώνεται η ένταση του πόνου, ιδιαίτερα στα πρώτα στάδια της πάθησης. Ένα μέσο όμως το οποίο έχει αποδειχθεί πως η εφαρμογή του επιφέρει μείωση στο χρονικό διάστημα της αποκατάστασης, είναι το Kinesiotaping. Μια νέα σχετικά μέθοδος περίδεσης, η οποία ανασηκώνοντας τους περιβάλλοντες ιστούς (επιδερμίδα και περιτονία), επιτρέπει την διευκόλυνση της κίνησης του λεμφικού υγρού και άρα την μείωση της συσσώρευσης του αιματώματος και του οιδήματος. Δεδομένου αυτού, ιστοί οι οποίοι συμπιέζονται από την ύπαρξη του αιματώματος ή του οιδήματος, θα πάψουν να υφίστανται την πίεση αυτή και άρα θα μειώσουν και τον παραγόμενο πόνο.

 

tenontitida-omou-10
Εικόνα 10. Τοποθέτηση Kinesiotaping στην ωμική άρθρωση

 

Οι ειδικές τεχνικές κινητοποίησης ή όπως αλλιώς είναι γνωστές ως manual therapy, αποτελούν ένα ακόμη νέο σχετικά, αλλά πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των θεραπευτών για την ταχύτερη αποκατάσταση μιας τενοντίτιδας. Για παράδειγμα, τεχνικές έλξεις της άρθρωσης του ώμου, έχει βρεθεί πως αποσυμπιέζουν τις δομές και επιτρέπουν την καλύτερη αιματική και λεμφική κυκλοφορία. Αν επιστρέψουμε σε αυτό που αναφέρθηκε νωρίτερα, πως οι τένοντες δηλαδή έχουν μειωμένη τροφικότητα, αποτελεί σημαντικό όπλο, έτσι ώστε να μπορέσουμε να διευκολύνουμε την τροφικότητα του τένοντα και κατ'επέκταση και να αυξήσουμε τον ρυθμό επούλωσης του ιστού.

 

tenontitida-omou-11
Εικόνα 11. Ειδικές τεχνικές κινητοποίησης της ωμικής άρθρωσης

 

Εν κατακλείδι λοιπόν, συμπτωματολογία στην σύνθετη και πολυδιάστατη ωμική ζώνη, χρήζει διερεύνησης όταν τα συμπτώματα είναι έντονα. Ο ιατρός θα πρέπει να αποφασίσει για την χορήγηση ή όχι κάποιου φαρμάκου (συχνότερα συστήνονται περίδεση της ωμικής άρθρωσης καθώς επίσης θα πρέπει να συστήσει και τις φυσικοθεραπείες. Η ταχύτερη έναρξη της αποκατάστασης, θα μειώσει την παρούσα συμπτωματολογία, καθώς επίσης και θα περιορίσει τυχόν εμφάνιση συνοδών προβλημάτων τα οποία θα μπορούσαν να προκληθούν λόγω της παρατεταμένης ακινητοποίησης, όπως για παράδειγμα ο παγωμένος ώμος.

 
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)
Σαράντης Νικολαΐδης MSc

Φυσικοθεραπευτής

Βιογραφικό

Ιστότοπος: www.physiogen.gr

Κολύμβηση

Video

O Δρόμος για την Θεραπεία αποτελεί το site στον χώρο της υγείας, που απευθύνεται σε ασθενείς, ενημερώνοντάς τους για θέματα κλασικής ιατρικής αλλά και εναλλακτικών θεραπειών.

Η ιστοσελίδα περιέχει πληροφορίες και άρθρα, με σκοπό την ενημέρωση και μόνο. Στην περίπτωση που θέλετε να εφαρμόσετε μία θεραπεία που αναγράφεται στο dromostherapeia.gr, επιβάλλεται να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Η πληροφόρηση που δίνεται εδώ δεν είναι, δεν μπορεί και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σαν βάση για διάγνωση ή επιλογή θεραπείας.
Ο dromostherapeia.gr δεν φέρει καμία ευθύνη για τυχόν λάθη ή παραλείψεις ή οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει που να έχει σχέση με υλικό που περιλαμβάνεται σ’ αυτήν.